Vücut yağını belirlemek

Birçok insan zaman zaman boy/ağırlık çizelgesini kullanmaktadır. Sağlık pro­fesyonelleri çoğu zaman bu çizelgelerin verimliliğinden şüphe ederler, ancak yine de onların temel amacını bilirler. Bu şema, …

Birçok insan zaman zaman boy/ağırlık çizelgesini kullanmaktadır. Sağlık pro­fesyonelleri çoğu zaman bu çizelgelerin verimliliğinden şüphe ederler, ancak yine de onların temel amacını bilirler. Bu şema, öncelikle bir kişinin sağlıklı bir ağırlığı olup olmadığını belirlemeye yardımcı olur. Kişinin sahip olduğu vücut yağlarını hesaba katan daha doğru ölçümler vardır ve şu anda kullanılmaktadır.

Her insan enerji kaynağı, ısı yalıtımı ve dışarıdan gelen mekanik etkilere karşı vücudun savunması ya da diğer çeşitli yaşamsal işlevler için bir miktar beden yağı­na ihtiyaç duyar. Kadınlar, genellikle erkeklerden daha fazla yağ deposuna sahiptir. Bir kişinin ne kadar beden yağına sahip olduğunu tam olarak belirlemek zordur ve biraz pahalı bir işlemdir. Birkaç seçenek vardır ancak doğru sonuçları elde etmek için çoğu zaman eğitimli uzmanlar ve pahalı donanımlar gereklidir.

Altında tartılmak
Yağsız kasa karşı yağ ağırlığını doğru bir şekilde ölçmenin en etkili yolların­dan biri su altında (hidrostatik) tartılmadır. Su altında tartılma, bir kişiyi yaklaşık yüz yirmi santimetre derinliğinde bir su tankerinin içine batırarak ve kişinin akciğerlerinden hava dışarı çıkarılarak yapılır. Su altında altı ile on saniye arasında kaldıktan sonra kişinin ağırlığı kaydedilir. Bu yöntem, kas kütlesi fazla olan insan­ların, kas kütlesi az olan insanlara göre suda daha ağır gelmesi ve yağın suda yüzmesi ilkesine dayanır. Böylece yağsız beden kasının daha doğru bir ölçümü kaydedilebilir. Bu işlem, beş-on kez tekrarlanır. Ardından ortalama ağırlık kaydedilir ve toplam yağ ağırlığı yüzdesini saptamak için belirli bir formüle göre hesaplanır. Bu beden yağını belirleme yöntemi pahalıdır ve birçok insan açısından büyük ölçüde ulaşılabilir değildir.

Kadınların çoğu kalçasında, kaba etinde, uyluğunda ve memelerinde yağ depolarken erkekler öncelikle ağırlıklarını karın, sırtın alt bölgesi ve göğüslerinde depolar.

Biyoelektrik empedans analizi
Biyoelektrik empedans analizi olarak adlandırılan diğer bir yağ ölçme yöntemi göreceli olarak yeni ve basit bir yöntemdir. Bu işlem vücuda zararsız, düşük voltajlı elektrik akımı vererek yağsız ağırlık ve standart ağırlık aralığı ölçümlerinin yapılmasıdır. Daha sonra beden yağ yüzdesi bilgisayarda hesaplanarak bedendeki bütün yağ miktarı belirlenebilir.

Bu yöntem vücuttaki toplam sıvının ve sıvı içeren yağsız kas kütlesinin bir tah­minini ortaya koyar. Yağın çok az sudan oluştuğu ve böylece elektrik akımına karşı dirençli olduğu bilinirken su, elektriğin iyi bir iletkenidir. Kişi ne kadar fazla vücut yağına sahipse elektrik akımının yayılmasına o kadar dirençlidir. Bu direnç ölçümünden, beden yağı yüzdesi belirlenir. Bu yöntem de doğru sonuçlar verme­sine rağmen, oldukça pahalıdır ve az sayıda insan tarafından kullanılabilmektedir.